Law Dictionary - criminal law

Crimes and offences, crime-connected expressions – introduction (en-pl)

accessory	pomocnik, pomocnictwo (pomaga przed lub po przestępstwie)
accomplice	wspólnik (jest na miejscu przestępstwa)
acquittal	uniewinnienie
appearance	stawiennictwo
apprehension	pojmanie
arson	podpalenie
assassination	zamach
assault	napaść
assault with a deadly weapon	napaść z bronią w ręku
bail bond	kaucja
blackmail	szantaż
bribery and corruption	łapownictwo
burglary	kradzież z włamaniem
child/minor/a minor child (pl)	małoletni
conviction for	skazanie
crime/criminal offence	przestępstwo
drug trafficking	handel narkotykami
embezzlement	defraudacja, sprzeniewierzenie
enter a plea of guilty	przyznać się do winy
felony (US, more than 1 yr of imprisonment)	zbrodnia
forgery	fałszerstwo
fraud	oszustwo
grand larceny	kradzież rzeczy wielkiej wartości
handling stolen goods	paserstwo
hijacking	uprowadzenie, porwanie
hit and run	ucieczka z miejsca wypadku
homicide	zabójstwo
in the heat of passion	w afekcie
indictable offence (UK, tried by a jury in the Crown Court)	przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego
infraction (US, punishable by fine, not crime)	wykroczenie, naruszenie
injurious to the community	szkodliwy społecznie
jump bail	nie stawić się w sądzie po zapłaceniu poręczenia finansowego (kaucji)
jury trial	postępowanie z udziałem ławy przysięgłych
juvenile (pl)	nieletni
libel (printing/publishing)	zniesławienie
looting	grabież
manslaughter	nieumyślne spowodowanie śmierci (ew. zabójstwo)
misconduct	np. nadużycie stanowiska
misdemeanor (US, up to 1 yr of imprisonment)	występek
mugging	np. napaść rabunkowa
murder	morderstwo (ew. zabójstwo kwalifikowane)
offences triable either way (UK)	przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego lub rozpatrywane w trybie uproszczonym
perjury	krzywoprzysięstwo
pickpocketing	kradzież kieszonkowa
pilfering	np. podkradanie
public hearing	rozprawa jawna
questioning	przesłuchanie (podejrzanego)
rape	zgwałcenie
remand in custody	zatrzymać
robbery	rozbój, napad
slander (saying)	pomówienie
smuggling	przemyt
stalking	prześladowanie
stringent law enforcement	ścisłe egzekwowanie litery prawa
summary offence (UK, tried in a magistrates’ court – lay judges)	przestępstwo rozpatrywane w trybie uproszczonym
treason	zdrada
trespassing	naruszenie własności
young offender (pl)	młodociany (od 18 do 21 lat)

Kodeks karny i kodeks postępowania karnego (pl-en)

część ogólna	general part
zasady odpowiedzialności karnej	principles of criminal liability/responsibility
czyn zabroniony pod groźbą kary	an act prohibited under a penalty
znikoma szkodliwość społeczna	negligible/small social harm/noxiousness
zbrodnia	crime
występek	misdemeanour
surowa kara	severe penalty
grzywna	fine
stawka dzienna	daily rate
kara ograniczenia wolności	(penalty of) limitation of liberty/freedom
kara pozbawienia wolności	(penalty of) imprisonment, deprivation of freedom, incarceration
usiłowanie	attempt
przygotowanie	preparation
sprawstwo	causation, perpetration
podżeganie	incitement, instigation
pomocnictwo	aiding and abetting
okoliczności osobiste…	personal circumstances
…wyłączające…	excluding
…łagodzące…	extenuating/mitigating
…zaostrzające odpowiedzialność karną	aggravating the criminal liability
w obronie koniecznej	in necessary defence
odpierać bezpośredni, bezprawny zamach na	repel a direct, unlawful attack upon
25 lat pozbawienia wolności	25 years of imprisonment
dożywotnie pozbawienie wolności	deprivation of liberty of a life/life imprisonment
środki karne	means of punishment/ criminal measures/punitive measures
pozbawienie praw publicznych	deprivation of public rights
zakaz zajmowania określonego stanowiska	prohibition to occupy a specific post
… wykonywania określonego zawodu	… practice/pursue a specific profession
… prowadzenia pojazdów	… drive motor vehicles
przepadek	forfeiture
obowiązek naprawienia szkody	obligation to redress the damage
nawiązka	exemplary/punitive damages (not: compensatory, discretionary)
świadczenie pieniężne	pecuniary performance
podanie wyroku do publicznej wiadomości	announcing the judgment publicly/publishing the judgment
powrót do przestępstwa	relapse into crime
poddanie sprawcy próbie	placing the perpetrator under probation
opiekun małoletniego	guardian
zawiesić wykonanie kary	stay of carrying out a sentence
kurator	probation officer
pokrzywdzony	the aggrieved
łożyć na utrzymanie	provide for
przygotowanie się do zawodu	training for a profession
praca zarobkowa	gainful employment
nadużywać alkoholu	abuse alcohol
używać innych środków odurzających	use other intoxicants
leczenie odwykowe lub rehabilitacyjne	withdrawal or rehabilitation treatment
inne stosowne postępowanie w okresie próby	other relevant conduct during probation
zbieg przestępstw	concurrence of offences
kara łączna	aggregate penalty
czyn zabroniony	prohibited act
przestępstwa podobne	similar offences
korzyść osobista	personal gain/profit
korzyść majątkowa	financial/material profit
mienie znacznej wartości	property of sizeable/considerable value
mienie wielkiej wartości	property of great value
znaczna szkoda	substantial/considerable damage
szkoda w wielkich rozmiarach	damage of great extent
rzecz ruchoma lub przedmiot	movable thing or object
pieniądz lub inny środek płatniczy	currency or other legal tender
osoba najbliższa	next of keen
małżonek	spouse
wstępny	ascendant
zstępny	descendant
rodzeństwo	sibling
powinowaty w tej samej linii lub stopniu	relative in the same line or degree
osoba pozostająca w stosunku przysposobienia	adoptee
we wspólnym pożyciu	in cohabitation
groźba bezprawna	unlawful threat (not: menace)
uwłaczać czci	to be an affront to sb’s dignity (?)
funkcjonariusz publiczny	public functionary/public official
radny	councillor
poseł do Parlamentu Europejskiego	deputy to the European Parliament
ławnik	lay judge
prokurator	public prosecutor
notariusz	notary
komornik	court executive officer
osoba orzekająca w sprawach o wykroczenia…	adjudicator in the cases prosecuted as petty offence
… lub w organach dyscyplinarnych	or in disciplinary bodies
osoba pełniąca czynną służbę wojskową	person on active military duty/service
statek wodny	water craft
stała platforma umieszczona na szelfie kontynentalnym	fixed platform located on the continental shelf
stan nietrzeźwości	state of intoxication/insobriety
zawartość alkoholu we krwi	blood alcohol content (BAC)
stężenie (alkoholu)	concentration
alkomat	breathalyser
przestępstwa przeciwko ludzkości	crimes against humanity
… przeciwko obronności	against the defence
… przeciwko życiu i zdrowiu	against life and health
szczególne okrucieństwo	particular atrocity/cruelty
wzięcie zakładnika	taking a hostage
rozbój	robbery
w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie	as a result of motives deserving particular reprobation
broń palna	fire arms
materiały wybuchowe	explosives
silne wzburzenie	strong emotion
bezpieczeństwo powszechne	public security/safety
sprowadzać zdarzenie, które zagraża	cause an event which endangers
zawalenie	collapse
zalew	flooding
obsunięcie się ziemi, skał lub śniegu	sliding of land, rocks or snow
eksplozja materiałów wybuchowych lub łatwopalnych	explosion/blast of explosives or flammable materials
gwałtowne wyzwolenie energii	violent release of energy
rozprzestrzenianie się substancji trujących, duszących lub parzących	spread of toxic/poisonous, asphyxiating or  scolding? substances
promieniowanie jonizujące	ionizing radiation
stosując podstęp albo gwałt na osobie	using deceit or violence/force to a person
statek wodny lub powietrzny	water craft or air craft
bezpieczeństwo w komunikacji	safety in traffic
ruch lądowy, wodny lub powietrzny	road, water or air traffic
wdzierać się do domu	enter a house
wolność sumienia i wyznania	liberty of conscience and religion
przynależność wyznaniowa albo bezwyznaniowość	religious denomination or being undenominational (?)/ non-denomination (?)
wolność seksualna i obyczajność	sexual freedom and decency/morality
dopuszczać się obcowania płciowego	engage into sexual intercourse
rodzina i opieka	family and custody/guardianship
rozpijać małoletniego	induce a minor into drinking
napój alkoholowy	alcoholic beverage
cześć i nietykalność cielesna	honour and bodily inviolability
pomawiać inna osobę	impute sth to a person
samorząd terytorialny	local government
naruszać nietykalność cielesną	infringe bodily inviolability
przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości	crimes against the administration of justice
składać zeznanie	testify
zeznawać nieprawdę	give false testimony
zatajać prawdę	conceal the truth
porządek publiczny	public order
czynny udział w zbiegowisku	active participation in civil commotion/riot
gwałtowny zamach na	violent assault on/depredation on
niszczyć, uszkadzać, usuwać lub zmieniać zapis	destroy, damage, erase or change a record
wiarygodność dokumentów	credibility/veracity of acts
podrabiać lub przerabiać	counterfeit/forge or alter
przyznać odszkodowanie	award damages
orzeczenie = wyrok (kończy postępowanie) albo postanowienie (kończy etap postępowania)	judicial decision = judgment or whatever possible in the context
ściganie	prosecution
obrót gospodarczy	trading/business transactions
obrót pieniędzmi i papierami wartościowymi	money and securities circulation
rozpowszechnianie	spreading
przemilczać informacje	withhold information
stan majątkowy oferenta	financial situation of an offerer
podwyższanie albo obniżanie wkładu	raising or lowering of the contribution
oskarżony (w postępowaniu karnym)	accused
wina	guilt
stwierdzony prawomocnym wyrokiem	established by means of final and binding judgment
nie dające się usunąć wątpliwości	e.g. reasonable doubts
skład sądu	composition of the court
sąd apelacyjny	appellate court
orzeczenia i zarządzenia	judicial decisions and orders
sąd najwyższy	supreme court
kasacja	cassation (?!), annulment of a decision
rozprawa główna	main hearing, first instance hearing
sędzia przewodniczący	presiding judge
obrońca	defence attorney/defence counsel
pełnomocnik	plenipotentiary, attorney in fact
przedstawiciel społeczny	social representative
oskarżyciel publiczny	public prosecutor/prosecuting attorney/attorney for prosecution
prokurator	all the abovementioned
dobro prawne	legal interest
oskarżyciel posiłkowy	auxiliary prosecutor
oskarżyciel prywatny	private prosecutor
przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego	offences prosecuted on private accusation
osoba podejrzana	suspected person
podejrzany	suspect
postanowienie o przedstawieniu zarzutów	decision to inform the suspect of the charges against him
wnieść oskarżenie do sądu	bring an accusation to the court
warunkowe umorzenie postępowania	conditional discontinuation of legal proceedings
przepisy o ustroju adwokatury	provisions on the legal profession (‘structure of the Bar’ refers to BrE only)
czynności procesowe	acts (undertaken) in connection with legal proceedings (only)
mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia	be material for the verdict
postanowienie	court decree
zarządzenie	order (see above)/regulation
polecenie	order/instruction
postępowanie przygotowawcze	preparatory proceedings
rozprawa otwarta	public hearing
rozprawa zamknięta	hearing closed to the public/in camera
posiedzenie sądu	sitting of the court
protokół	here: record (of words or actions) [minutes (of a meeting), report (summary of an event)]
przyjęcie ustnego zawiadomienia o przestępstwie	acceptance of an oral notification of an offence
wniosek o ściganie i jego cofnięcie	motion to prosecute or to withdraw prosecution
przesłuchanie (w sądzie) oskarżonego i świadka	examination of the accused and the witness
biegły	expert
oględziny	inspection
otwarcie zwłok	autopsy/post mortem examination
wyjęcie zwłok z grobu	exhumation/disinterment
eksperyment	experiment/experimental reconstruction of the crime
konfrontacja	confrontation
okazanie	identity parade, line-up - informal
przeszukanie rzeczy	search of the inside of the thing
zatrzymanie rzeczy	retention/seizure
utrwalone zapisy	records
poręczenie	guarantee/surety
przebieg rozprawy	the course of the hearing
termin zawity (można zacząć jego bieg na nowo)	deadline/final date
termin prekluzyjny (nie można go przywrócić)	preclusive date
oskarżony składa wyjaśnienia	the accused gives explanation
wezwany w charakterze świadka	summoned as witness
świadek stawia się i składa zeznania	the witness appears and gives testimony/testifies
wywiad środowiskowy	community interview/environmental inquiry
badanie osoby oskarżonego	examination of the accused
środki przymusu	coercive measures
zatrzymanie (osoby)	detention
ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa	apprehend a person in the act of committing an offence/in flagranti delicto
pościg	pursuit/chase
ustalić tożsamość	identify/establish the identity
środki zapobiegawcze	precautionary measures/preventive measures
list gończy	warrant of caption/arrest warrant
list żelazny	safe conduct
odpowiadać z wolnej stopy	be released pending trial
kary porządkowe	disciplinary penalties
tłumacz	court interpreter (sworn translator – TEPIS)
zabezpieczenie majątkowe	pecuniary security (of the claim)
wszczęcie śledztwa	instituting/commencing/initiating/instigating of an enquiry
przedmiot postępowania (tu: śledztwa)	the subject matter of the enquiry
kwalifikacja prawna	legal qualification
dochodzenie	investigation
zamknięcie śledztwa	closure of an enquiry
akt oskarżenia	bill of indictment (not: act – why?)
umorzenie	discontinuance
zawieszenie	suspension/stay
uzupełnienie (śledztwa)	supplementation

Zawiadomienie o przestępstwie nr 1 (pl-en)

zawiadomienie o przestępstwie	offence/crime notification/crime report
prokuratura rejonowa	regional public prosecutor’s office
pokrzywdzony w przedmiotowej sprawie	the party aggrieved in this case/in the instant case/matter/cause
(przestępstwo) z artykułu	under Article
narazić na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia i ciężkiego uszczerbku na zdrowiu	put sb in direct danger/jeopardy of a loss of life and a severe detriment/harm/injury to health
stosować przemoc wobec	use/apply violence/force against/towards
branie udziału w pobiciu człowieka	participating in battery
opis stanu faktycznego	statement of facts (of the case)
pałka (policjanta)	baton
atak uzbrojonego napastnika	the charge of an armed attacker
przepisy kodeksu drogowego	traffic regulations/provisions of the road/traffic code
funkcjonariusz policji drogowej	traffic police officer
porządek prawny	legal order
wyciągnąć konsekwencje dyscyplinarne wobec	institute disciplinary proceedings against

Zawiadomienie o przestępstwie nr 2 (pl-en)

przedstawić dowody	produce evidence
znieważenie	insult
zniesławienie	defamation
przetworzyć dane	process data
uzasadnienie (cześć zawiadomienia)	justification/substantiation/statement of grounds/reasons
działanie wypełnia znamiona przepisów	deeds include/contain elements of the offences prosecuted under the provisions
umyślność	intentionality
całość dokumentacji	all documents
zawodowy skład sędziowski	professional judge panel
przekłamanie	misrepresentation/distortion
sprostowanie	correction
szkalujący tytuł	a defamatory/libellous title
dziennik kancelarii tajnej	classified information registry

Class notes on the sequence of events in the criminal justice system in Poland (pl-en)

1. perpetration stage

czyn – deed

Ø  wykroczenie – infraction/petty offence: w postępowaniu bierze udział jedynie policja

Ø  przestępstwo – offence

·         zbrodnia – crime

·         występek – misdemeanour

jeśli popełniono przestępstwo to:

2. preparatory proceedings stage

Ø  śledztwo – enquiry: prowadzi prokurator, w przypadku zbrodni lub poważniejszego występku

Ø  dochodzenie – investigation: przed śledztwem, dzięki niemu stwierdza się, czy śledztwo jest wymagane czy nie, jeśli nie, poprzestaje się na dochodzeniu

3. trial stage –  kiedy istnieje wystarczająca ilość dowodów

appeal = apelacja od wyroku pierwszej instancji: w przypadku zbrodni do sądu okręgowego, a występku – rejonowego

claim = zażalenie od postanowienia drugiej instancji: w przypadku zbrodni do sądu apelacyjnego – appellate court, a występku – okręgowego

cassation = kasacja: w obu przypadkach do sądu najwyższego – supreme court

4. penitentiary stage

Pouczenie podejrzanego o uprawnieniach i obowiązkach (pl-en)

pouczenie podejrzanego o uprawnieniach i obowiązkach	instruction on suspect rights and obligations
podejrzany składa wyjaśnienia	the suspect gives information (note: explanation is given by the accused)
złożyć wniosek o	file a request for
dobrowolne poddanie się odpowiedzialności	voluntary subjection to liability
kodeks karno-skarbowy	financial criminal code
dokonać czynności śledztwa lub dochodzenia	undertake acts in relation to enquiry or investigation
obecny przy czynnościach dowodowych	present at (acts in relation to) evidence taking/evidence procedures
mieć prawo do korzystania z pomocy	have the right to be assisted
niestawiennictwo	failure to appear (FTA)/absence
przesłuchanie (podejrzanego)	interrogation
osoba godna zaufania	person of trust
nie władać w wystarczającym stopniu językiem	have an insufficient command of a language
materiały postępowania	materials of proceedings
oględziny zewnętrzne ciała (żyjącego podejrzanego)	external visual examination (not: body)
oględziny ciała (zmarłego)	external examination of the body
naruszać integralność ciała	violate the integrity of the body
pobrać odciski palców	to take fingerprints/to fingerprint
okazać w celach rozpoznawczych	present for identification
zabiegi na ciele	medical procedures (here: only)
pracownik służby zdrowia	here: medical staff member
pobrać krew, włosy lub wydzieliny organizmu	take a sample of blood, hair and bodily secretion/fluids
stawiać się na każde wezwanie	appear upon any summons
miejsce zamieszkania lub pobytu	place of residence or stay
sprowadzić podejrzanego przymusowo	bring the suspect by force/upon compulsion (rather not: compulsorily)
wskazać adresata do doręczeń	indicate an addressee for service (not: deliveries)
przysługuje mu zażalenie na czynności	he has the right to file a complaint against any actions
naruszać prawa	infringe upon rights
osoba godna zaufania	a person of trust
wnieść akt oskarżenia do sądu	file an act of indictment with the court
powód cywilny	civil claimant
występować z powództwem cywilnym	bring a civil action
wniosek dowodowy	motion to admit evidence
złożyć apelację od wyroku	lodge an appeal against judgment
wyrok wydany przez sąd	judgment rendered by a court

Class notes on the sequence of events in the criminal justice system in the USA (en-pl)

·         arrest – the actual restraint of a suspect, who is then taken into custody for the purpose of being charged with an offence

·         police officer can arrest a person if he has a probable cause (uzasadniona przyczyna)

·         instead of an arrest a police officer can issue a citation in lieu of physical notice (wezwanie do sądu) – in the case of a minor violation; failure to appear on a citation may result in warrant of arrest

·         when we are arrested we may want to leave a custody by: posting bail – security release (zwolnienie za poręczeniem majątkowym – w pieniądzu, nieruchomościach) or conditional release (zwolnienie warunkowe) which is conditioned on a premise only or on personal/own recognizance (we just promise to appear)

·         there are companies called bondsmen who help you post bail – commercial sureties or individual sureties

·         after we are arrested things start with: criminal complaint (sworn to by the person who files it) in the form of information or indictment

·         information (oskarżenie przez prokuratora, polski odpowiednik – wniosek o ściganie) charges sb with a particular crime and is brought by a prosecutor but is not final and helps institute proceedings in lower courts, is endorsed by District Attorney; misdemeanor proceedings and felony proceedings are based on informations

·         indictment (oskarżenie przez ławę przysięgłych, polski odpowiednik – akt oskarżenia) is a formal charge presented by Grand Jury (wielka ława przysięgłych), felony proceedings are based on indictments, indictment is used only as a result of Grand Jury action

·         Grand Jury is a body of 7 citizens to receive complaints, hear evidence and return indictment (which is sometimes called true bill), if there is no probable cause they return ‘no bill’ (decydują czy oskarżyć czy nie); at least 5 memebrs of the jury must agree on true bill or no bill

·         Grand Jury may receive evidence documented under oath –  documentary evidence (dowód z dokumentu)/deposition – an oral statement made by sb before an officer authorized by court to administer oaths

·         Grand Jury may ask the advice of the court but judges cannot be present when Grand Jury deliberates the issue

·         arraignment (postawienie w stan oskarżenia) (the first obligatory appearance of the defendant id during arrest) – on indictment or on District Attorney’s information, everybody can listen to this hearing, substance of the charges is stated to the defendant, defendant is called to plead (‘How do you plead?’), if the defendant is indigent (nie ma środków) he may request an attorney then [proceedings in forma pauperis – gdy oskarżony nie ma środków; counsel for indigent – adwokat z urzędu]

·         preliminary examination/hearing (rozprawa wstępna) – the court decides whether there is probable cause to show the crime was committed, if it was committed the defendant is bound over to an appropriate court to another arraignment (in a higher court, which is held the way as in lower court)

·         in criminal cases the state has the burden of proof

·         the defendant may plead: either not guilty or guilty or nolo contendere

·         there is also a plea in abeyance – entered in the case of very minor infractions, which means you plead guilty or nolo contendere having agreed with the court that the only penalty you receive is the penalty of fine and having promised you stay clear during the plea in abeyance agreement period; after this period the infraction is forgotten

·         there is also a plea of guilty but mentally ill and a  plea of not guilty by reason of insanity

·         when the defendant pleads there is a plea agreement (~ ugoda), a result of plea bargaining – negotiation with the prosecutor (oskarżony może np. przyznać się do mniejszego przestępstwa, jeśli popełnił dwa, dzięki czemu nie grozi mu proces i ewentualna przegrana w sprawie o większe przestępstwo)

·         pretrial motions – during pretrial omnibus hearing (then the motions are decided)

·         motion for suppression of evidence (wniosek o niedopuszczenie dowodu)

·         motion to dismiss (wniosek o odrzucenie sprawy) – grounds: failure of speedy trial, lack of jurisdiction

·         motion for a change of venue (wniosek o zmianę miejsca)

·         motion to quash search warrant (wniosek o uchylenie nakazu przeszukania)

·         motion to suppress evidence illegaly seized (wniosek o niedopuszczenie dowodu pozyskanego nielegalnie)

·         motion in limine (~ at the very beginning) – to keep some materials which seem immaterial and which may cause the jury to be prejudiced (wniosek o nieujawnienie informacji/dowodu mającego wpłynąć niekorzystnie na sprawę? – cokolwiek opisowo)

·         bench trial (proces bez udziału ławy przysięgłych) and jury trial (z udziałem ławy)

·         if the defendant is sentenced to capital punishment – in capital case – the case is automatically reviewed by the Supreme Court of the state

·         rules of discovery (zasady ujawniania dowodów) – prosecuting attorney must release to the defence on request any information, he has continuing duty to disclosure but the defence does not need to do it, defence discloses only the information regarding alibi or insanity

·         there are usually 12 jurors – no more, but there can be less; in criminal cases at least 10 jurors must agree, in civil case there is the predominance of evidence (dowody muszą przeważać)

·         if 9 or less jurors agree there is a hang jury, then the jury is changed and everything is started all over again

·         jury decides the factual issues (stan faktyczny) and verdict: guilty or not guilty, if guilty – sentencing (orzeczenie kary), sentences are passed by a judge

·         the accused must appear in a line-up, submit for fingerprinting, pose for photographs, permit the taking of samples of blood, hair, fingernail scrapings (pobranie materiału spod paznokcia), other bodily materials that can be obtained without unreasonable intrusion, provide specimens of writing, submit to reasonable physical or medical inspection of the body [reenactment of the crime – wizja lokalna]

·         motion for a new trial – if there is an error which has a substantial adverse effect

·         sentence can be corrected and reduced, usually by federal court, if imposed in illegal manner

·         petition for certiorari/writ of certiorari – by which a higher court demands the record of the case

·         notice of appeal (apelacja), appeal reviews the trial, nothing new is added

·         fugitive warrant (list gończy)

·         habeas corpus – one of the guarantees of the accused (o tym czy przetrzymywanie więźnia jest zgodne z prawem)

·         probation – suspending the imposition or execution of a sentence, usually under the supervision of a probation officer, to encourage good behaviour

·         parole (zwolnienie warunkowe) – release of a prisoner (odpowiednik polski – też jak poprzednie?? – poddanie sprawcy próbie), parole board (komisja ds. zwolnień warunkowych)

·         pardon (łaska) – releases the offender from the punishment and removes the finding of guilty

·         commutation of sentence – changing a greater punishment to a lesser one

·         expungement (zatarcie skazania) – sealing the record and not releasing information [evidentiary motions – wnioski dowodowe, interlocutory appeal – zażalenie składane na samym początku w cywilnym]

Search warrant & Affidavit (en-pl)

superior court	sąd powszechny (o ogólnej jurysdykcji)
search warrant	nakaz przeszukanie
the people of the state of x to	stan x do (w nagłówku)
peace officer	funkcjonariusz porządku publicznego
affidavit	(pisemne) oświadczenie (złożone pod przysięgą)
establish probable cause for	stanowić wystarczający powód dla/podstawę
to execute the search warrant	wykonać nakaz przeszukania
place(s) to be searched	miejsce przeszukania
property to be seized	mienie, które należy zająć
night service	doręczenie w godzinach nocnych
if initialed by judge	jeśli parafowano przez sędziego
for good cause	z uzasadnionego powodu
night service is authorized	upoważnia się do doręczenia w godzinach nocnych
disposition of property	rozporządzanie zajętym mieniem
stall be retained in the affiant’s custody	pozostanie pod pieczą składającego oświadczenie
affiant’s agency	organ, który reprezentuje składający oświadczenie
incorporation	załączniki
the facts in support of this warrant	uzasadnienie wydania niniejszego nakazu
Statement of Probable Cause	spis okoliczności/oświadczenie o prawdopodobieństwie winy
evidence to be seized	dowody, które należy zabezpieczyć
embezzled property	sprzeniewierzone mienie
used as means of committing a felony	wykorzystane jako narzędzie zbrodni
evidence that tends to show a felony has been committed	dowód na popełnienie zbrodni
property or things consisting of evidence	mienie lub rzeczy będące częścią dowodu
possession of master depicting sexual conduct of a person	posiadanie treści przedstawiających czynności seksualne osoby
authorization for x is requested	wnosi się o wydanie zgody na x
I declare under penalty of perjury that the information within my personal knowledge contained in this affidavit, including all incorporated documents, is true.	Świadom odpowiedzialności karnej grożącej za składanie fałszywych zeznań, oświadczam, iż informacje zawarte w niniejszym dokumencie oraz w załącznikach są prawdziwe zgodnie z moją wiedzą.

Private Criminal Complaint (en-pl)

Private Criminal Complaint	prywatny akt oskarżenia/wniosek o ukaranie (ostatni: jeśli sprawa nie jest zbrodnią)
Commonwealth of Pennsylvania	Stan Pensylwania (w nagłówku)
Magisterial District Number	Numer okręgu sądowego
docket no.	(tu wystarczy:) Nr sprawy
docket	spis rozpraw/wokanda
date filed	data wpłynięcia
offence tracking no. (OTN)	kod przestępstwa
attorney for the Commonwealth	prokurator stanowy
petition for review	zażalenie od decyzji
registration sticker	nalepka rejestracyjna
designated as John Doe	opisany/określony jako NN/non notus
on or about (date)	w dniu (data)

Postanowienie o wszczęciu śledztwa (pl-en)

postanowienie o wszczęciu śledztwa	decision to institute/initiate/commence inquiry
sygn. akt	file no.
asesor prokuratury	junior judge of the prosecutor’s office
aplikant	trainee
rozpoznanie sprawy	examination of the case
materiały dochodzenia	investigation materials
miejska oczyszczalnia ścieków i kompostownia	municipal treatment plant and composting facility
uzasadnienie	reason/grounds/substantiation
dalsze czynności dowodowe	further hearing of evidence
kierując się dyspozycją art. x	according to the disposition of
zarządzenie	order/instruction/ordinance
stosownie do art. x zawiadomić o wszczęciu śledztwa: (nazwiska)	pursuant to Article x of the commencement of inquiry should be notified:
składający zawiadomienie o przestępstwie	a person lodging the notification of crime
ujawniony pokrzywdzony	the revealed aggrieved

Wniosek dowodowy (pl-en)

wydział karny (sądu)	criminal division
wniosek dowodowy	motion to admit evidence
uprzejmie proszę o dopuszczenie dowodu z następujących świadków	I herby motion/move/pray/request/ask for…/sb to…/that sb admit the testimony from/of the following witnesses
świadczyć na okoliczność stosunku oskarżonego do pokrzywdzonej	testify/give evidence regarding/to/on the defendant’s attitude towards the aggrieved
oskarżony ubliżał żonie i bił ją	the defendant abused his wife an battered her

Zapytanie o udzielenie informacji o osobie

Krajowy Rejestr Karny	National Criminal Register
Biuro Informacyjne KRK	NCR Information Office
urządzenie służące do automatycznego odbioru informacji	device for automatic receipt of information
(pieczęć) z napisem w otoku	with circumscription
data wpływu/wystawienia	filed/issued on
znak opłaty sądowej – naklejony, skasowany	court fee stamp – attached, obliterated
zapytanie o udzielenie informacji o osobie	request for personal record (check)
nazwisko przybrane	assumed name
art. 6 pkt 4-6 i 8-10	Article 6, points (4-6) and (8-10)
rodzaj danych, które mają być przedmiotem informacji o osobie	type of record to be searched
kartoteka karna	criminal record
kartoteka nieletnich	juvenile record
Kartoteka Osób Pozbawionych Wolności oraz Poszukiwanych Listem Gończym	Detained Persons Register and Wanted Persons List
list gończy	wanted notice
zakres danych, które mają być przedmiotem informacji o osobie	scope of information to be provided
nie figuruje w kartotece KRK	no (criminal) record in the NCR
zatarcie skazania	expungement (verify!)
referendarz: 1. zwykły urzędnik 2. urzędnik sądowy	1. clerk 2. ???
podreferendarz 1.	junior clerk
podać na podstawie dokumentów stwierdzających tożsamość	provide upon production of identity documents

Akt oskarżenia (Kaczyński)

Komenda Rejonowa Policji	Regional Police Department
RSD = Rejestr Śledztw i Dochodzeń
komisariat	police station
akt oskarżenia przeciwko	act of indictment against
oskarżony o przestępstwo	accused of criminal offence
ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii	anti drug abuse act / act on drug prevention
na podstawie wyników prowadzonego dochodzenia	on grounds of the results of the investigation conducted
oskarżam … o to, że	I accuse … of the fact that
miejsce zameldowania na pobyt stały	place of registered permanent residence
miejsce dłuższego pobytu	place of longer stay
pobyt tymczasowy	sojourn stay
obywatelstwo innego państwa: nie posiada	citizenship of another state: none
zawód wyuczony: technik łączności	trained profession: telecommunications technician
miejsce nauki	place of study
źródło utrzymania	source of income
montażysta	assembly worker
uposażenie lub zarobki miesięczne brutto	wage or gross monthly wages (verify!)
dodatek i premia	fringe benefit and bonus
obrót i dochód miesięczny	turnover and monthly income
wysokość emerytury lub renty	amount of retirement or disability pension
stan cywilny: kawaler	marital status: not married
liczba osób pozostających na utrzymaniu i kim są te osoby dla podejrzanego	number of dependants and their relationship with the suspect
poprzednia karalność i dane, co do odbycia kary	history of previous convictions and data on sentences served
karta	leaf [btw: folio = 2 leaves = 4 pages]
stosować środek zapobiegawczy	apply preventive measures
wbrew przepisom ustawy	in violation of the provisions of the Act
posiadać środek odurzający w ilości wagowej x gram	be in possession of an intoxicating substance of x grams in weight / in the weight amount of x grams
sprawa podlega rozpoznaniu przez	the case is to be heard by/falls within the jurisdiction of
tryb uproszczony	simplified proceedings
lista osób podlegających wezwaniu na rozprawę	list of persons to be subpoenaed / subject to subpoena
akta sprawy	case files
lista innych dowodów do odczytania	list of other evidence to be read out
notatka urzędowa	official note
protokół zatrzymania osoby	record of detention
protokół przeszukania osoby / samochodu	record of search of person / car/motor vehicle
protokół użycia testera narkotykowego	record of use of drug tester

Akt oskarżenia (Witoszowski)

oskarżyciel prywatny	private prosecutor
	indict UK on charges US for doing sth
akt oskarżenia o czyn	act of indictment on the act/for committing the act
pokrzywdzony	aggrieved
posesja	premises/property
uderzyć dłonią w twarz	hit in the face with an open hand
naruszyć nietykalność cielesną	infringe on the bodily inviolability
miejscowość	locality
prowadzić gospodarstwo rolne	run a farm
graniczyć z obejściem i gruntami	border on the farmyard and land
być w sporze	be at variance
złożyć oświadczenie przed sądem	make statement before court
ustalenia biegłego geodety (przeprowadzającego pomiary)	findings of the expert land surveyor (making surveys)
wdawać się w polemikę	engage in discussion
szarpać kogoś	tussle with sb
poczuć od kogoś woń alkoholu	smell alcohol off sb [btw: whiff = zapach wciągnięty nosem; get a whiff of sth]
wyczerpać znamiona przestępstwa	include/contain elements of the offence
dowód wpłacenia do kasy sądu zryczałtowanej równowartości wydatków	receipt of payment/for having paid at/through/to the court’s cash desk the lump expense equivalent/the lump sum equivalent of expenses incurred

Akt oskarżenia (Zdybel)

oskarżyciel posiłkowy (obok prokuratora, z nim działa)	auxiliary prosecutor
oskarżyciel subsydiarny (samodzielny, przy ściganiu na wniosek)	subsidiary prosecutor
dobrowolne poddanie się karze	voluntary subjection to penalty
prokuratur rejonowa	regional (public) prosecutor’s office
z oskarżenia publicznego	by public accusation
	sb is accused of having done sth in this way that they did sth (English phrase appearing in indictments)
wykształcenie średnie ogólne	general secondary education
posiadać wraz z	co-own together with
mieszkanie własnościowe	title of ownership to residential premises/dwelling unit
działka rekreacyjna	recreational allotment
zarzut (brak kontekstu)	individual count
niekarany	with no history of previous convictions
przebywać na wolności	remain at liberty
metalowy wkład	metal insert
uderzyć po całym ciele	hit over the entire body
spowodować zasinienia pleców	occasion lividities of the back
złamanie obojczyka lewego i kości promieniowej	fracture of collarbone/clavicle and radius
rozstrój zdrowia	health disturbance
postępowanie zwyczajne	ordinary proceedings
śledztwo (przeprowadzone w sprawie)	enquiry
ustalić stan faktyczny	establish the facts of the case
wykonać zamach chcąc uderzyć	aim a blow in order to hit
uchylić się	dodge
płaszcz, osłona	sheathing
zadać uderzenie	deliver a blow
doznać obrażeń	suffer/sustain injuries
zgromadzone dowody	evidence collected
przedstawić komuś zarzut z art. x	sb is charged with violating Article x
stan upojenia alkoholowego	state of inebriation
opinia lekarska	expert doctor’s opinion
mechanizm zewnętrzny	external factor
poddać badaniom psychiatrycznym	put through a psychiatric [ki:a] examination
ograniczona poczytalność	diminished capacity
obniżenie krytycyzmu	decreased evaluation ability
(lękowo agresywne) pogotowie obronne	defence readiness (caused by anxiety and aggressiveness) (verify!)
obrońca oskarżonego z urzędu	public defence attorney
ustne zawiadomienie o przestępstwie	oral notification of a crime
opinia sądowo-psychiatryczna	forensic-psychiatric opinion
dane o karalności	criminal record
wywiad środowiskowy	community interview/environmental enquiry [btw: home study – przy adopcji]

Sprawa Kellgrena – postępowanie karne

rozprawa sądowa główna	main court hearing
protokolant	recording clerk/(AmE) court reporter
wywoływać (sprawę)	call
rozpoznawać sprawę	hear the case
sala rozpraw	courtroom
skład orzekający	adjudicating panel
przewodniczący składu orzekającego	presiding judge
sędzia zawodowy	professional judge
ławnik	lay judge
stół sędziowski	bench
proszę usiąść	please be seated
otwierać rozprawę	open the case/hearing
w związku z art. x	in connection with Article x
doprowadzić (z aresztu)	bring/convey
areszt śledczy	remand centre, remand unit – if in prison
obrońca z urzędu	public defence attorney, assigned counsel (verify)
prokurator	public prosecutor
złożyć pisemne oświadczenie	make a written declaration
w charakterze oskarżyciela posiłkowego	in the capacity of auxiliary prosecutor
oskarżony, proszę wstać	will the accused please rise
wyuczony zawód	trained profession
stan rodzinny	family status
czy oskarżony był karany sądownie?	were you ever convicted of any offence?
stosunek do służby wojskowej	military status
służyć w wojsku	serve in army
poradnia zdrowia psychicznego	mental health clinic
poradnia neurologiczna	neurological centre
poradnia odwykowa	withdrawal centre
leczyć się u neurologa	be under neurological treatment
złożyć wniosek	submit a motion
wniosek o odroczenie rozprawy	motion to adjourn the hearing
… o przełożenie na późniejszy termin	… to postpone until
… o wyłączenie jawności	… to close public hearing (verify)
odpowiadać wolnej stopy	be released pending trial
złożyć odpowiedź	make reply
postępowanie dowodowe	evidence/evidentiary proceedings/hearing of evidence (as a part)
udzielić pomocy w	render to sb aid in doing sth, aid sb with doing
dokonać przestępstwa kradzieży z włamaniem	commit an offence of burglary (into the house)
plan domu	layout of the house
zabrać w celu przywłaszczenia	take with intent to appropriate
zgłosić się (na komendę)	report to
odpowiadać za przestępstwo rozboju	be held responsible for the offence of robbery
pomocnictwo w przestępstwie	(be an) accessory in committing the offence of
pouczam, że oskarżony ma prawo	I advise the accused of his right to
młotek sędziowski	gravel
pisma procesowe	court papers (better than pleadings, but not used)
zrozumiałem, o co jestem oskarżony	I understand the charges
napad na kogoś	assault on sb
zaliczka	advance payment
mecenas	counsel (simply as a form of address)
zatajać prawdę	withhold/conceal the truth
za coś grozi odpowiedzialność karna	sb may be held criminally responsible for sth
komenda rejonowa policji	regional police department
stosunek do oskarżonego?	any relationship with the accused
przysięga, przyrzeczenie	affirmation (no oath in Poland)
odebrać od świadka przyrzeczenie	administer an affirmation to the witness
za zgodą	upon consent
dyżurny (policjant)	on-duty officer
sporządzić protokół przyjęcia przedmiotów	draw up/make an acceptance report/record of receipt of a thing
wobec niepamięci szczegółów	since sb does not remember/has no recollection of details
ustosunkować się do	take a position on/relate to
świadek jest wolny	the witness may step down
podejść do barierki (w sądzie)	take the stand
za coś grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech	is punishable by up to three years of imprisonment
	be upon affirmation
Świadom znaczenia moich słów i odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że będę mówił szczerą prawdę, niczego nie ukrywając z tego, co jest mi wiadome	Aware/cognizant of the significance of my words and the liability under law, I solemnly pledge/affirm that I shall say/tell whole truth and withhold nothing of what I know
czy korzysta pani z tego prawa?	do you invoke this right
rozbiegane oczy	shifty eyes
zarządzić przerwę	adjourn
wokanda	cause list/calendar of cause
przewód sądowy (element rozprawy, obok głosów stron)	judicial examination
obrońca z urzędu	court appointed counsel
pracować w spółce	work for the company
uchylać pytanie	set aside/disallow the question
akta sprawy	case files
upośledzenie umysłowe	mental retardation
stan psychiczny	mental state
znosić i ograniczać zdolność rozpoznania	deprive of and diminish the capacity to identify
uznać za ujawnione bez odczytania	declare/deem disclosed without reading
zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa	notification of a crime
protokół zatrzymania osoby	record of detention
karta x odwrót	leaf x reverse
sekcja zwłok	autopsy
tablica poglądowa	presentation board
dane o karalności	history of previous convictions
głosy stron	closing arguments of the parties
udzielam głosu stronom	the closing arguments of the parties
materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że…	body of evidence/evidence allows alleging that
narada (sądu)	consultation
ogłosić wyrok	announce judgment